Doğu Akdeniz’de yeni askeri gündem: Daimi üs statüsü ile Geçitkale

1974 Kıbrıs Barış Harekâtı’ndan sonra bir süre kullanılan ancak uzun yıllardır atıl durumda kalan Geçitkale Askeri Havaalanı, Türk SİHA ve İHA’larının sürekli konuşlanacağı “daimi hava üssü” oluyor.

Bu durum ilk kez geçtiğimiz hafta sadece Türkiye medyasına yansıması ile dikkati çekti.

Türkiye’nin Akdeniz’deki yeni üssünün, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 37’inci yıldönümü törenlerine katılacağı 20 Temmuz’da tam faaliyete geçeceği ifade ediliyor…

F-16 VE DİĞER ASKERİ SAVAŞ UÇAKLARI DA KONUŞLANABİLECEK

SİHA ve İHA filoları yanında artık F-16 ve diğer askeri savaş uçaklarının da konuşlanabileceği hale getirilen Geçitkale Havalimanı, bu yeni statülüsüyle Kıbrıs Barış harekâtı yıldönümünde Temmuz ayında açılacak.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın katılacağı Kıbrıs Barış Harekâtı’nın 47’nci yıldönümü törenlerinde etkinleştirilecek Geçitkale’deki SİHA üssünün, Doğu Akdeniz’de dengeleri zaten değiştirdiği, Türkiye ile KKTC’nin bölgede operasyonel anlamda çok ciddi bir etkinlik kazanacağı analizlere yansımaya devam ediyor…

GEÇİTKALE, DAİMİ ÜS DALAMAN MERKEZLİ “İNİŞ NOKTASI OLARAK” KULLANILIYORDU

Türkiye’nin Kıbrıs adasına İHA ve SİHA üssü kurma kararı iki yıl önce Libya ile yapılan deniz yetki alanlarını belirleme anlaşmasından sonra alındı…

Doğu Akdeniz nöbeti tutan Türk SİHA’ları Geçitkale’yi daimi olarak değil, “iniş noktası” olarak kullanılıyordu.

Havalimanı Lefkoşa’nın 40 kilometre doğusunda Doğu Akdeniz’e hâkim bir noktada bulunuyor.

İSRAİL MISIR HAVASAHASINA ERİŞİM İMKÂNI…

Geçitkale’nin yeni durumu askeri analizler ile bu analizleri derleyen yabancı medyaya ise “Geçitkale’nin jeopolitik koşulları değiştirdiği, Yunan medyasına göre ise ileride Türklerin Suriye, Lübnan, İsrail ve Mısır’ın hava sahasına ulaşabilecekleri anlamına geleceği” değerlendirmelerini yapıyor…

Yine analizlere göre Geçitkale havaalanı, kabiliyetleri ve menzili arttıkça daha da önemli hale gelecek. Bu, Suriye, Lübnan, İsrail ve Mısır’ın hava sahasına ulaşabilmek anlamına geliyor…

Öte yandan geçtiğimiz gün İsrail Medyasında yer alan bir haberde konu, “Türkiye, Geçitkale’ye İHA karargâhı kurmaya hazırlanıyor. Yunanistan, durumdan oldukça rahatsız.” şeklinde yansıdı.

STATÜ DÖNÜŞÜMÜ

16 Aralık 2019 tarihinde Dalaman’daki üssünden Kalkan Bayraktar TB-2 modeli silahlı insansız aracı, 5 saatlik bir uçuşun ardından KKTC’nin Geçitkale Askeri Hava Üssüne inmişti.

Aradan geçen sürede Doğu Akdeniz nöbeti tutan SİHA’lar, Geçitkale’ye indi.

Ancak daimi üs olarak Dalaman kullanıldı.

Türk SİHA’ları Geçitkale’yi daimi olarak değil, “iniş noktası” olarak kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, sürekli SİHA ve İHA’ların üsleneceği bir üs olacağını söyledi.

Bu yeni durum bir statü değişikliği anlamına geliyor…

Uzun yıllar hava sporları amacıyla kullanılan, küçük uçakların indiği Geçitkale’de iki yıl önce ilk SİHA gelmesinin ardından modernleştirme çalışmaları başladı.

Türk SİHA’larının daimi olarak kullanması amacıyla hangarlarlar ve binalarda çalışmalar başlatıldı. Pist yenileme çalışmaları da yapıldı.

Geçitkale Hava Üssü’nün, daimi SİHA üssü olması ve SİHA’ların sürekli üslenebilmesi için bakım ve onarım merkezlerinin kurulması, silah sistemlerinin ve cephanelik gibi depolarının inşa edilmesi, mevcut yapıların yenilenmesi gerekiyor.

NATO STANDARTLARINDA…

SİHA ve İHA’ların komuta sistemlerinin mobil olması nedeniyle havalimanının kulesinin faaliyete geçmesi gerekmiyor.

Askeri uzmanlar, 1974 sonrasında Türk savaş uçaklarının inebileceği NATO standartlarında bir havaalanı olarak inşa edilen Geçitkale’nin, bakım ve yenileme çalışmalarıyla kısa sürede F-16’ların da üslenebileceği bir üs haline gelebileceğine dikkat çekiliyor.

Doğu Akdeniz’de enerji kaynaklarının keşfi ve Rum Yunan ikilisinin bölge ittifaklarıyla Türkiye’yi dışlama çalışmaları Kıbrıs adasının stratejik olarak daha da önemli hale getirdi.

BİRÇOK ÜLKE ÜS ARAYIŞINDA… DENİZ ÜSSÜ DE GÜNDEMDE ANCAK RESMİ AÇIKLAMA YOK

Birçok uluslararası güç, Fransa, İsrail ve ABD Kıbrıs Rum Yönetiminde üs arayışına girdi. İngiltere’nin de Rum yönetiminde biri deniz diğeri hava olmak üzere iki askeri üssü bulunuyor. İngiliz üslerini ABD de yoğun bir şekilde kullanıyor.

KKTC’nin Geçitkale Hava Üssü’nün fonksiyonel SİHA üssü olmasının ardından Türkiye’nin Kıbrıs’ta bir de savaş gemilerinin daimi olarak üsleneceği deniz üssü de kuracağı belirtiliyor.

Günümüzde Türk Savaş Gemileri Gazimağusa’ya yanaşıyor. Türk savaş gemilerinin, Gazimağusa’nın doğusunda modern bir deniz üssü inşa edeceği de zaman zaman medyanın gündemine geliyor ancak bu konuda resmi bir açıklama yok.

BAŞBAKAN SANER KONUYA HÂKİM DEĞİL…

Başbakan Hamza Ersan Saner’in geçtiğimiz gün Meclis Genel Kurulu’nda sorular karşısında “Geçitkale Havalimanı ile ilgili İHA ve SİHA’lara ilişkin görüşmeler var… Geçitkale 2009’dan bu yana kullanılmadı, oradaki elektrik telleri nedeniyle kullanılamaz da” şeklinde ifadeler kullanması başbakanın ya konuya hakim olmadığı ya da kasti bir biçimde “kaçtığı” yorumlarına neden oldu…

Türkiye’de pek çok gazete ile medya yayın organının derlediği bilgiler ışığında ortada konuşmaya değer bir şey bulmadığı anlaşılan Başbakan Saner’in görüşmeler olduğunu ama henüz atılan bir adım olmadığını ifade ederek meclisteki “Olursa sizinle paylaşırız…” yaklaşımı şaşkınlık yarattı.

YENİ İSİM DE GÜNDEMDE…

Öte yandan Geçitkale’ye ‘yeni bir isim’ verileceğini de gündemde…

Türkiye’de basına yansıdığına göre 1974 şehidi Pilot Binbaşı Fehmi Ercan’ın adının Geçitkale’ye verilmesinin gündemde olduğu ifade ediliyor.

İLK KEZ KIBRIS POSTASI DUYURMUŞTU

Kamuoyu Aralık 2019’da ilk kez Kıbrıs Postası’nın aracılığı ile “sürpriz bir şekilde” Geçitkale havalimanının İHA ve SİHA üssü olduğunu öğrenmiş, dönemin başbakanı Ersin Tatar konu hakkında yine Kıbrıs Postası’na açıklamalar yapmak durumunda kalmıştı.

Hükümet o dönem şu açıklamayı yapmıştı;

“Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Hükümeti olarak, Doğu Akdeniz bölgesinde yaşanan son gelişmeler ışığında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin ve Türkiye Cumhuriyeti’nin meşru hak ve menfaatlerinin korunması amacıyla Kıbrıs Türk Barış Kuvvetleri Komutanlığının talebi üzerine Geçitkale Havalimanının insansız hava araçları ile yürütülecek faaliyetler için kullanılmasına izin verilmiştir.

Anılan havaalanına dair yürürlükte bulunan sözleşmenin ilgili maddeleri uyarınca, alınan bu karar hakkında sözleşmenin diğer tarafı bilgilendirilmiştir.”

“KTBK’YA VERİLMİŞTİR”

Geçitkale havalimanının İHA ve SİHA üssü haline dönüştürülmesi çalışmaları ile ilgili Başbakan Ersin Tatar ise  “Hükümet Doğu Akdeniz’deki gelişmeler ışığında, güvenlik gerekçeleri ile Geçitkale havalimanını, Kıbrıs Türk barış kuvvetleri komutanlığının kullanımına tahsis etme kararı almıştır” açıklaması yapmış, tahsis süresi ile ilgili olarak ise, güvenlik ile ilgili tehditler sona erinceye kadar bu tahsisin geçerli olacağını ifade etmişti.

Geçitkale Havalimanı’nı hükümetin bu kararından önce tahsisinde bulunduran işadamı asil Nadir ile ilgili olarak ise dönemin Başbakanı Tatar, Nadir’in sözleşmesinde bulunan “mücbir sebep” ile ilgili maddenin çalıştırıldığı ve sözleşmesinin feshedilip durumun Nadir’e tebliğ edildiğini de sözlerine eklemişti.