Nuland’dan enerji konusunda “Kıbrıs-Yunanistan-Türkiye” iş birliğine dair öneri

Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Victoria Nuland’ın, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’le dün sabah dün Güney Kıbrıs’ta gerçekleştirdiği görüşme ve görüşmenin ardından yaptığı açıklamalar, bugünkü Rum basınında geniş yer buldu.

Fileleftheros gazetesi “Yeni Üçlü Masada- Nuland Enerji Alanında Kıbrıs, Yunanistan, Türkiye İş Birliğine Dair Ortaya Bir Öneri Attı- Amerikalılar Türkiye Faydasını Görüyorlar- EastMed Boru Hattı Projesinin İnşa Edilmesini Kalıcı Olarak Gömdü” başlıklarıyla yer verdiği haberinde, Nuland’ın geçtiğimiz günlerde Ankara’daki temaslarda, ABD’yi öncelikle ilgilendiren şeyin, enerji ekseninde ve Ukrayna’daki Rus işgalinin ardından uluslararası ortam da göz önüne alınarak, bölgedeki yeni durumun nasıl şekilleneceği olduğu mesajını verdiğini yazdı.

Nuland’ın dün Anastasiadis’le görüşmesinde, bunu, Amerikalıların Doğu Akdeniz’de ne görmek istedikleri konusunda daha net bir hale getirdiğini yazan gazete, Nuland’ın “enerji alanında Kıbrıs, Yunanistan, Türkiye iş birliğini nasıl görürdünüz” sorusunu sorduğunu, ancak Washington’un niyetlerinin çok daha ileriye gittiğini iddia etti.

Nuland’ın sorduğu sorunun akademik bir soru olmadığını, ancak bunun Amerikalıların, bahse konu üç ülkenin önümüzdeki dönemde üzerinde çalışmasını isteyeceği “ev ödevi” olabileceğini yazan gazete, Amerikalıların masaya koyduğu şeyin, üç ülkenin katılacağı üçlü bir iş birliğinden başka bir şey olmadığına dikkati çekti.

Nuland’ın böyle bir oluşumun kurulmasından ortaya çıkan sorunları anladığını açıkça belirttiğini, bununla birlikte Nuland’ın, Türkiye’nin şu an ABD açısından sahip olduğu öneme yönelik bıraktığı mesajın net olduğunu kaydeden gazete, Rum kesiminin Nuland’ın soru/önerisine verdiği ilk ve doğrudan tepkinin çok da olumlu olduğunun görülmediğine işaret etti.

Gazete, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’in bunu reddetmediğini, ancak şu anda Lefkoşa-Atina-Ankara üçgeninde neden bir işbirliği mekanizması kurulamayacağına dair bir dizi sebep ortaya koyduğunu belirtti.

Anastasiadis’in Rum Yönetiminin hiçbir zaman ister Türkiye, ister başka devletlerle iş birliğine yönelik olumsuz olmadığını izah ettiğini savunan gazete, Anastasiadis’in Rum kesiminin pratik anlamda tüm komşu devletlerle iş birliği yaptığını, ancak Türkiye örneğinin karmaşık olduğunu söylediğini iletti.

“Anastasiadis’in, bu tarz bir iş birliğinin, Kıbrıs sorunu durgun kaldığı ve karşı taraf iki devletten ısrar ettiği sürece tartışılamayacağını” söylediğini ileten gazete, Anastasiadis’in Kıbrıs müzakerelerinin yeniden başlamasına ilişkin teşvik etmesi için BM Özel Danışmanı atanması talebine değindiğini, ayrıca Güven Yaratıcı Önlemlere (GYÖ) de atıfta bulunduğunu kaydetti.

Gazete göre Anastasiadis, “diğer tarafın olumsuz olduğu, Türkiye’nin Kıbrıs Münhasır Ekonomik Bölgesinin yüzde 40’ına itiraz ettiği, ayrıca kapalı bölge Maraş’taki eylemlerini sürdürdüğü” iddialarında da bulundu.

Haberinin devamında Nuland’ın “bu açıklamalara anlayış gösterdiğini” ifade eden gazete, ancak Nuland’ın üçlü iş birliği önerisi haricinde, Rum Başkanlık Sarayından ayrılırken, gerisinde, Türkiye’nin içerisinde bulunduğumuz bu dönemde ABD açısından çok faydalı olduğu izlenimini bıraktığına işaret etti.

Rum kesimi açısından bunun Kıbrıs sorunu açısından olumlu bir şey olarak addedilmediğini, çünkü Rum kesiminin GYÖ’lerin karşı tarafa teşvik edilmesi için, Amerikan faktörüne çok yatırım yaptığını ifade eden gazete, Kıbrıs sorunuyla ilgili müzakere masasına yeniden oturması için bu dönem Türkiye’ye yönelik herhangi bir baskı yapılması umudunun, Amerikalıların gündeminde bulunmadığını vurguladı.

Amerikalıların planlamalarının, net bir şekilde, Avrupa’nın aynı zamanda Türkiye’nin Rus doğal gazından bağımsız hale gelmesiyle ilgili olduğunun görüldüğünü yazan gazete, Doğu Akdeniz bölgesinin bu konuda oynayacak bir role sahip olmasıyla birlikte, Amerikalıların, tüm ülkelerin kendi aralarında iş birliğinde bulunması kısmını hesaplayıp kitapladığını belirtti.

Nuland’ın Anastasiadis’le görüşmesinde, uzmanların çalışmalarına gönderme yaparak, enerji konusunda kartlarını daha fazla açmadığını da kaydeden gazete, Nuland’ın gerek basına kapalı bir şekilde Anastasiadis’le yaptığı görüşmede, gerekse kamuoyu önünde yaptığı açıklamasında, EastMed boru hattı projesinin kalıcı olarak unutulması gerektiği ve tercihin yeşil enerji ile EuroAsia Interconnector gibi elektrik bağlantısı projeleri olacağı konusunda oldukça net olduğunu da vurguladı.

Gazete, Nuland’ın doğal gaz konusunda, zaman alan boru hatlarının inşa edilmesi yerine, daha pratik çözümler öngördüğünü ekledi.

“EASTMED BORU HATTI İNŞASINI KALICI OLARAK GÖMDÜ”

Gazete “EastMed Boru Hattı İnşasını Kalıcı Olarak Gömdü” ara başlıklı haberinde ise, Nuland’ın Anastasiadis’le görüşmesinin ardından yaptığı açıklamaların, Doğu Akdeniz boru hattı inşa edilmesine yönelik oldukça net olduğunu ve Nuland’ın kamuoyu önünde de bahse konu projeyi “kalıcı olarak gömdüğünü” yineledi.

Gazete Nuland’ın, bundan 10 yıl sonra enerji alanında çok daha yeşil ve enerji kaynaklarında da çok çeşitli olmayı istediklerini söylediğini de iletti.

Şu an enerji bağlantılarına odaklandıklarını da dile getiren Nuland “şu an Kıbrıs (hem Kuzey hem Güney), Avrupa ve bu bölgedeki tüm ülkeler için sonuç verebilecek projelere odaklandıklarını” söyledi.

Euro-Asian Electricity Interconnector projesi fikrini desteklediklerini, aynı zamanda “Kıbrıs, Yunanistan, İsrail ve ABD” şeklindeki 3+1 oluşumu fikrinin de güçlü destekçileri olduklarını ifade eden Nuland, geçtiğimiz Pazartesi Türkiye’ye yaptığı ziyarete de atıfta bulunarak, burada, Türkiye’nin de enerji tedariki kaynaklarının çeşitlendirilmesi arayışında olduğu yönünde yoğun bir hisse kapıldığını ekledi.

“BİR DİL SÜRÇMESİ DAHA…”

Gazete “Cumhurbaşkanı Tatar İfadesiyle Bir Dil Sürçmesi Daha” ara başlıklı haberinde ise, Kıbrıs’taki durumla ilgili dil sürçmelerinin gittikçe arttığının göründüğünü iddia ederek, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un KKTC’yle ilgili ifadesinden 40 gün sonra bu kez de dün sıranın Nuland’da olduğunu öne sürdü.

Nuland’ın Anastasiadis’le yaptığı görüşmenin ardından basına yaptığı açıklamada “şimdi de Kuzey’e gideceğim ve Cumhurbaşkanı Tatar’la biraz vakit geçirip kendisine, ezelden bu yana desteklediğimiz gibi, ABD’nin Kıbrıs sorununun iki toplumlu bir şekilde çözülmesine ilişkin sürekli desteğinden söz edeceğim” cümlesini kurduğunu yazan gazete, bir gazetecinin “Cumhurbaşkanı Tatar” ifadesini kullanmasının yanlış olup olmadığını kendisine sorması üzerine, Nuland’ın “bunun hata olduğunu söyleyerek özür dilediğini ve Kıbrıs Türk liderine Sayın Tatar şeklinde hitap ettiğini” yazdı.

Gazeteye göre Nuland, “Kıbrıs’a gelmeyeli çok uzun zaman oldu. Açıkçası kendisine Sayın Tatar diyoruz” ifadelerini de kullandı.

Öte yandan Alithia gazetesi, Ukrayna Cumhurbaşkanı Vladimir Zelenski’nin dün Rum Meclisinde yaptığı konuşmanın ardından, Rum Yönetimi Başkanı Nikos Anastasiadis’e basın mensupları tarafından “Nuland’la yaptıkları görüşmede ABD’nin Türkiye’ye F-16 vermeye hazır olduğu konusunu ele alıp almadıklarının” sorulduğunu” iletti.

Gazeteye göre Anastasiadis buna yanıtında, “Hayır. Dikkatimi Amerika’nın üçüncü ülkeler karşısında izlediği politikaya değil, Kıbrıs sorununa, ne yapılmasına ve ne yapılmaması gerektiğine veriyorum” ifadelerini kullandı.

Gazete, Anastasiadis’in, Türkiye’nin Rusya’ya karşı uygulanan yaptırımları baltaladığı iddiasında bulunduğunu da ekledi.

Politis gazetesi ise haberinde, Nuland’ın dünkü görüşmelerinde Anastasiadis’e, Türkiye’de 2023 yılındaki seçimler tamamlanmadan önce, Ankara’nın Kıbrıs sorunuyla ilgilenmeye niyetli olmadığını söylediğini öne sürdü.

HÜKÜMET SÖZCÜSÜ

Gazete, Anastasiadis’in Nuland’la dünkü görüşmesinde, BM Güvenlik Konseyi’nin ilgili kararlarının belirlediği çerçevede, Kıbrıs sorununun kapsamlı ve yaşayabilir çözümüne yönelik müzakerelerin yeniden başlaması çabalarının artması konusunda hazır göründüğünü de yazdı.

Gazeteye göre Rum Hükümeti Sözcüsü Marios Pelekanos, yazılı açıklamasında, Anastasiadis’in Nuland’la görüşmesinde, önerdiği GYÖ’leri savunduğunu ve izah ettiğini de belirtirken, Anastasiadis’in Nuland’dan “Türkiye ve Kıbrıs Türk liderliğinin iki devlet çözümüne ilişkin kabul edilemez söylemi bir kenara bırakmaları, aynı zamanda gerek Kıbrıs Cumhuriyeti MEB’i içerisinde, gerekse kapalı bölge Maraş’ta yeni oldubittiler meydana getirilmesi suretiyle, provokasyonlardan kaçınmaları için katkıda bulunmasını istediğini” de ekledi.

Nuland’ın temasları Alithia gazetesinde “Nuland Türkiye’yle İş Birliğini Araştırıyor- Ankara, Atina, Kıbrıs Enerji Mekanizmasıyla İlgili Amerikan Planları- EastMed Sürdürülebilir Değil- Cumhurbaşkanı Tatar’la İlgili Dil Sürçmesini Düzeltti”, Politis’te “Kıbrıs Sorununda Puslu Manzara, EastMed İçin Hikâyenin Sonu- Kıbrıs Sorunu Gündemde Olmadan Enerji Konularında Koordinasyon- Nuland Diyaloğun Canlanmasına İlişkin Ankara’nın Olumsuz Mesajını Getirdi”, Haravgi’de ise “Nuland: EastMed Ekonomik Açıdan Uygulanabilir Değil- Kıbrıs ile ABD Arasında Güçlü Ortaklık İlişkisi- Nuland Kıbrıs Sorununda Eşit Mesafelerle Açıklamada Görüş Ortaya Koydu” başlıklarıyla yer aldı.

TATAR-NULAND GÖRÜŞMESİ

Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) Dışişleri Bakanlığı Müsteşarı Victoria Nuland’ın görüşmesine Fileleftheros gazetesi “Müzakerelerin Yeniden Başlaması İçin Egemen Eşitliğin Tanınması- Ersin Tatar Nuland’la Görüşmesinde Bilindik Söylemini Yineledi- ABD İki Kesimli İki Toplumlu Federasyonu Destekliyor”, Alithia ise “Tatar Bilindik Şartları Ortaya Koydu” başlıklarıyla yer verdi.