Türkiye-ABD ilişkileri: Biden ile görüşme için geç mi kalındı yoksa süreç normal mi ilerliyor?
Türkiye ve yeni ABD yönetimi arasında ilk üst düzey temas dün Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın ile ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan arasında kuruldu. Ancak ne devlet başkanları ne de bakanlar seviyesinde henüz bir görüşme yapılmaması dikkat çekiyor.
ABD’nin yeni başkanı Joe Biden’ın, 20 Ocak’ta yemin ederek görevi devralmasının üzerinden iki hafta geçti. Ancak henüz ne Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu mevkidaşı Antony Blinken ile ne de Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Biden ile bir görüşme gerçekleştirmiş değil.
Peki, iki ülke arasında görüşmelerin başlaması konusunda geç mi kalındı yoksa geçmiş dönemle karşılaştırıldığında süreç normal şekilde mi ilerliyor? Bu soruların yanıtını ABD’de yaşayan dış politika alanında uzman olan gazeteci Ali Çınar, Sputnik’te verdi.
Çınar, Barack Obama ve Donald Trump’ın göreve başladığı dönemlerle kıyaslandığında bu durumun normal olduğunu söylüyor:
“Obama dönemine baktığımızda, 2009’da, dönemin Cumhurbaşkanı Abdullah Gül ve dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ile ilk kez 16 Şubat 2017’de görüştüğünü görüyoruz. Yani yemin töreninden neredeyse 1 ay sonra. Trump ile Cumhurbaşkanı Erdoğan ise 8 Şubat’ta ilk telefon görüşmesini yapmışlar. ABD’de yönetime yeni seçilmiş başkan ve bakanları, ilk görüşmelerini genelde Kanada ve İngiltere’deki mevkidaşları ile görüşerek yapıyorlar.”
‘Kovid-19 ile mücadele, Biden’ın ana gündem maddesi’
Çınar, “Türkiye tarafının görüşmeye ilişkin bir talebi olduğu biliniyor ama ABD tarafının ne zaman döneceği belli değil” diye de ekliyor. ‘Bu gecikmenin nedeni ne olabilir’ sorusuna ise şöyle yanıt veriyor:
“Yeni başkan Biden ve yönetiminin Türkiye algısı çok iyi değil. Zira seçim dönemindeki açıklamalarından da biliyoruz. Açıkçası telefon görüşmesi daha olmadı diye bir panik ve endişe havasının olması da yanlış. Biden şu an hakikaten iç politikayla uğraşıyor. Kabinesine aday gösterdiği bakanların sadece 4’ü onaylandı. Biden kabinesi daha tamamlanmadı. Kovid-19 ile mücadele, Biden’ın ana gündem maddesi. Ancak bir mesafenin olduğunu, olacağını görebiliyoruz. Anladığım kadarı ile Türkiye görüşmek için talep etti ve bekliyor. Dışişleri Bakanı Antony Blinken şu zamana kadar, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, Avrupa ve Afrika Birlikleri temsilcileri ile 22 ülkenin dışişleri bakanlarını aradı. Bu ülkeler arasında Türkiye kadar önemli olmayan bazı ülkeler var. İsveç ve Yeni Zelanda gibi ülkeleri sayabiliriz.”
‘Yeni bir sayfa ile sorunlar geride kaldı diyemeyiz’
Çınar’ın öngörüsüne göre ise Şubat ayı içinde en azından Dışişleri seviyesinde telefon görüşmesi olacak. Bunun yanı sıra NATO çatısı altında liderlerin de buluşacağını hatırlatıyor.
Çınar ayrıca “Devletler arasında diplomasi kesinlikle kopmaz ama belli mesafeler zaman zaman artar zaman zaman azalır. Türk-Amerikan ilişkileri açısından inişli çıkışlı bir dönem içinde olacağız. Unutmayalım ki Trump dönemindeki tüm sorunlar Biden dönemine aktarılmış durumda. O nedenle yeni bir sayfa ile sorunlar geride kaldı diyemeyiz” değerlendirmesinde bulunuyor.
